Tiroid bezi; boynun ön tarafında yer alan kelebek şeklinde bir organdır. Salgıladığı hormonlarla vücudun enerji metabolizmasını düzenlemektedir. Tiroid bezinde nodül oluşumu oldukça yaygın karşılaşılan bir durumdur. Her 100 kişiden 5’inde tiroid nodülü görülmektedir. Kadınlarda, hormonal bazı nedenlere bağlı olarak erkeklere göre 4 – 5 kat daha fazla rastlanmaktadır.
Tiroid nodülüne yol açan başlıca etkenler şunlardır;
Aşağıdaki belirtilerin fark edilmesi halinde mutlaka bir doktora baş vurulmalıdır;
Tiroid bezi içinde yer kaplayan her türlü yapı nodül olarak adlandırılmaktadır. Bu nedenle nodüllerin büyük bir çoğunluğu iyi huyludur. Ancak az bir kısmı da tiroid kanseri olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu nedenle tiroid bezinde bir nodül tespit edilmesi durumunda nodül mutlaka bazı tetkiklerden geçirilmelidir. Özellikle şüpheli nodüllere tetkik için iğne biyopsi uygulanması tercih edilmektedir.
Gerekli bir takım test ve tetkiklerin sonucunda iyi huylu olduğu ortaya koyulmuş olan bir nodülün tedavi edilmesi gerekmemektedir. Nodülün belli aralıklarla takip edilmesinin yeterli olduğu görülmektedir. Ancak nodül iyi huylu olduğu halde boğazda takılma hissi ve nefes darlığı gibi sağlık; veya büyüklüğü nedeniyle estetik problemlere yol açıyorsa o durumda ameliyatla alınması gerekebilmektedir.
Bu tip şikayetlere yol açan nodüllere cerrahi müdahale uygulanmaktadır. Eğer tiroid bezinde tek bir nodül varsa ve kanser değilse tiroid bezinin sadece bir lobu ameliyatla çıkarılmaktadır. Bu durumda hastanın ameliyattan sonra tiroid ilacı kullanmasına gerek kalmamaktadır. Son dönemde ise ultrasonografi kılavuzluğunda uygulanan termal ablasyon (ısı ile yakma) yöntemi gündeme gelmiştir. Bu yöntem, karaciğer, akciğer, böbrek ve kemik tümörlerinin tedavisinin ardından son yıllarda iyi huylu tiroid nodülleri üzerinde de uygulanabilmektedir.
Ablasyon kelimesinin Türkçe’de ‘’yakma’’ veya ‘’kurutma’’ anlamlarını karşılamaktadır. Bu yöntem ile tiroid bezindeki kistlerde ve kistik karakterdeki nodüllerde alkol ile oldukça başarılı sonuçlar elde etmek mümkündür. Ancak solid karakterdeki nodüllerde aynı başarı yakalanamamaktadır. Bu durumda lazer ablasyon, RF ablasyon veya mikrodalga ablasyon gibi seçenekler düşünülmelidir.
Radyofrekans ablasyonda amaç, dokuda ısı artışı meydana getirerek hedeflenen bölgede (nodülde) yanma işleminin gerçekleştirilmesidir. Isı artışı için elektrik akımı kullanılmaktadır. İşlem ultrasonografi kılavuzluğunda gerçekleştirilmektedir. Güvenli bir prosedürdür. İşlem esnasında tiroid dokusu ve çevre dokular zarar görmemektedir.
RF ablasyon genel anestezi gerektirmemektedir. Sedasyon adı verilen damardan yatıştırıcı ve ağrı kesici ilaçlar ile gerçekleştirilir. İşlem sırasında RF dalgalarını üreten cihaz (jeneratör) ve bir seferde bir hastada kullanılan (kişiye özel) RF iğneleri kullanılır. RF iğneleri ultrasonografi eşliğinde nodül içine güvenli bir şekilde uygulanır.
Tiroid nodülü ameliyatı eskiden boğazın alt bölgesinde açılan kesiklerden gerçekleştiriliyordu. Bu kesikler büyük kanamalara yol açabiliyordu. Günümüzde ise tiroid ameliyatı boyun çizgisi üzerinden açılan küçük bir kesiden girilerek gerçekleştirilmektedir. Bir diğer yöntem ise robototik cerrahi ile boyunda kesi açılması gerekmeksizin gerçekleştirilmesidir.
Bu sayede günümüzde kanama ve enfeksiyon gibi risklerin büyük oranda önlenmektedir. Tiroid ameliyatının daha küçük kesikler veya robotik cerrahi ile gerçekleşmesi sonucunda iyileşme süreci de hızlanmıştır. Hasta ameliyattan sonraki gün taburcu olabilmektedir.
Tiroid ameliyatlarında dikkat edilmesi gereken en önemli husus tiroid bezinin hemen arkasında yer alan ses tellerine giden sinirler ve kalsiyum dengesini sağlayan paratiroid bezlerinin hasar görmemesidir. Ameliyat esnasında her iki dokunun da korunmasına özellikle dikkat edilmelidir. Bu nedenle işinin ehli, tecrübeli endokrin cerrahları tarafından uygulandığından emin olunması gerekmektedir. Cerrah ve merkez seçimine dikkat edildiği sürece; tiroid ameliyatları korkulacak ameliyatlar değildir.
Türkçe
English
German
Arabic
French
Russian
