Meme bir salgı bezidir. Emzirme döneminde ve hamileliğin son dönemlerinde meme başından akıntı doğal bir durum olarak kabul edilir. Bu dönemlerin dışında meme başından akıntı gelmesi durumunda, uzman bir doktorun değerlendirmesine başvurulması oldukça önemlidir.

Meme başı akıntısı, memede ağrı ve kitle saptanmasından sonra 3. sıklıkta rastlanan meme şikayetidir. Çoğunlukla iyi huylu nedenlere bağlı olmakla birlikte, daha az sıklıkta ameliyat gerektiren nedenlere bağlı olarak gelişebilmektedir. Bazende meme kanserinin erken bulgusu olarak karşımıza çıkabilmektedir. Bu nedenle meme başı akıntısı meydana gelmişse mutlaka ihmal edilmeden bir meme cerrahisi uzmanının değerlendirmesine başvurulmalıdır.

Meme içindeki süt kanalları meme başına yaklaştıkça birbirleriyle birleşerek 10-15 ana süt kanalı olarak meme başından dışarıya açılır. Meme başı akıntılarını değerlendirebilmemiz için, akıntının belli özelliklerini dikkate almamız gerekmektedir.

Akıntının Rengi

Meme başında meydana gelen akıntının rengi, bize akıntının sebepleriyle ilgili olarak önemli işaretler vermektedir. Sarı, süt rengi, gri ve yeşilimsi akıntılar daha çok süt kanallarının genişlemesi veya iltihabi durumlarda olurken, kanlı veya şeffaf (su renginde, idrar renginde) akıntılar, intraduktal papilloma gibi ameliyat gerektiren durumlarda veya kanserlerde ortaya çıkabilmektedir. Beyaz-sütlü akıntı; genelde anne sütü üretimini uyaran hormonların (prolaktin) artışıyla ortaya çıkan meme başı akıntılarıdır.

Akıntının Tek Taraflı ya da Çift Taraflı Olması

Akıntının her iki memeden ve çok sayıda süt kanalından gelmesi, çoğu zaman bir meme hastalığını değil, sistemik bir hastalığı akla getirir. Bu durum genellikle hormonsal nedenleri veya kullanılan bazı ilaçların yan etkilerini düşündürür. Beyindeki hipofiz bezinden prolaktin hormonunun fazla miktarda salgılanması, her iki memeden ve çok sayıda süt kanalından akıntı gelmesine neden olur. Kullanılan bazı ilaçlar (bazı doğum kontrol ilaçları, bazı antidepresan ilaçlar, bazı tansiyon ilaçları, mide koruyucu bazı ilaçlar ve amfetamin, Marihuana gibi uyuşturucular) yan etki olarak iki taraflı meme başı akıntısına neden olabilirler.

Tek memeden ve tek bir kanaldan gelen meme başı akıntıları ise bir meme hastalığını düşündürür. Bu nedenle bu tip akıntılara patolojik meme başı akıntıları denir. Bu akıntılar süt kanalı genişlemeleri, süt kanalı iltihaplanmaları, süt kanalı iyi huylu tümörleri ve meme kanseri nedeniyle oluşurlar.

Meme Başının Sıkılması Sonucu Meydana Gelen Akıntı

Meme başının zorlanarak sıkılması durumunda her kadının memesinden bir miktar akıntı gelebilir. Bu süt kanalları içinde bulunan sıvının zorlandığı için dışarı çıkmasıdır. Çoğunlukla normal olarak değerlendirilir. Hormonsal nedenlerle veya ilaç yan etkisi olarak meydana gelmiş akıntılar genellikle meme başının sıkılması sonucu oluşurlar.

Akıntının meme başının sıkılmadan kendiliğinden gelmesi önemlidir ve patolojik bir akıntı olduğunu göstermektedir. Bu hastalar akıntı olduğunu çoğu zaman iç çamaşırlarında leke görerek fark ederler. Patolojik meme başı akıntıları genellikle memeyi sıkmadan kendiliğinden gelen ve iç çamaşırında leke yapan akıntılardır.

Meme Başı Akıntısı Hangi Durumlarda Kanser Belirtisidir?

Meme başı akıntısı, çoğunlukla kanser dışı nedenlerden kaynaklanmaktadır. Ancak yaklaşık %10 oranında meme kanseri nedeniyle ortaya çıkmaktadır. Meme kanserleri çok büyük oranda memenin süt kanallarının duvarından kaynaklanmaktadır. Bazen mamografi ve ultrason da herhangi bir bulgu vermeden meme başı akıntısına neden olabilmektedir. Bu nedenle meme başı akıntılarını ihmal etmeyip, aksi ispat edilene kadar kanser olasılığını akıldan çıkarmadan araştırılmalıdır. Bu dönemde DUKTOSKOPİ yapılırsa süt kanallarının içi gözle görüleceğinden erken dönemde kanser teşhisini koymak mümkün olabilmektedir.

Meme başı akıntısının bazı özellikleri kanser riskinin yüksek olduğunu düşündürmektedir. Bu durumları şu şekilde sıralayabiliriz;

1. 40 yaş üzeri olmak
2. Akıntının tek memeden ve memenin tek bir süt kanalından gelmesi.
3. Akıntının memeyi sıkmadan kendiliğinden geliyor olması
4. Akıntının kanlı veya şeffaf (su gibi veya idrar gibi) olması
5. Akıntı ile birlikte memede bir kitle olması

Yukarıdaki özellikler meme başı akıntısının kansere bağlı olma olasılığının yüksek olduğunun göstergesidir. Bu nedenle hiç zaman geçirmeden bir meme cerrahına başvurulmalıdır.